Karbonmonoksit gazı; tüp gazı, yakıt, doğal gaz, gaz yağı, kömür ve odun gibi yapısında “karbon” bulunan yakıtların yanması ya da tamamiyle yanmaması sonucunda oluşan ve dumanda bulunan zehirli bir gazdır. Ülkemizde karbonmonoksit gazı zehirlenmelerinin takriben %90 ’ının Eylül-Mart ayları arasında ortaya çıktığını gösteren Medline Sıhhat Operasyonlardan Sorumluluk Sahibi Dr. Barıştırma Mutluer: ’ ’ Karbonmonoksit gazı; renksiz, tatsız ve kokusuz olması sebebiyle hissedilmesi kolay özelliklere sahip değildir. Genellikle bilinçsiz davranışlar sebebiyle kişileri uykuları esnasında yakalayan karbonmonoksit gazı, ölümle sonuçlanabilecek zehirlenmelere neden olabilir” dedi.
Zehirlenmelere ne sebep oluyor?
Türkiye ’de Güneybatıdan esen lodos rüzgarı, estiği bölgenin hava koşullarından dolayı sıcak hava taşıyan bir rüzgardır. Bu durumda ayrıca sobayı boğar hem de bacanın çekiş gücünü büyük ölçüde azaltır. Karbonmonoksit gazına maruz kalan insanların dokularına tatmin edici oksijen taşınamaz ve vücuttaki oksijen azalarak karbonmonoksit ile yer değiştirir. Yürek, beyin ve öteki organları çalışamaz hale kazanç. Bu da hastalıklara ve en kötüsü ölümlere neden olur.
Karbonmonoksit zehirlenmesine karşısında alınacak tedbirler…
Kışın soba zehirlenmelerine karşısında önlemler alınması gerektiğini belirten Dr. Barış Mutluer, uyarı edilmesi gerekenleri şu şekilde sıralıyor.
* Bacalar standartlara yerinde olmalı ve mutlaka yalıtımlı olmalı,
* Bereketli bir yanma için bacalar çatıdan minimum 1 metre yukarıda olmalı,
* Soba kurulmadan borular ve baca tamamen temizlenmeli,
* Kış ortasında da ikinci bir baca temizliği daha yapılmalı,
* Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli ve bilhassa kömürün alındığı satıcıya çok uyarı edilmeli,
* Soba yanarken içine fazla yakıt konulmamalı,
* Özellikle lodoslu havalarda mümkünse soba yakılmamalı, zorunlu ise gece yatarken mutlaka iyice söndürülmelidir.
* Sönmekte olan sobaya şüphesiz tutuşması kuvvet olan yakacak konulmamalıdır.
Zehirlenmenin genelde kendini sersemlik, baş ağrısı, yoğun takâtsizlik hissi, mide bulantısı, adale koordinasyonunda zayıflama ve bilinç kaybı ile kesin ettiğini söyleyen Dr. Barışma Mutluer: ’ ’Karbonmonoksit zehirlenmesinde ateş görülmez. Ama evinizde soba gibi ısınma araçları var ise ve ateş dışarıda farzedilen diğer belirtilerin bir ya da birkaçını yaşıyorsanız veya çevrenizdekilerin yaşadığını düşünüyorsanız; öncelikle pak hava alabilmek için camları açın. Açık havaya çıkıldığında veya tehlikeden uzaklaştırıldığında hava yolu açık değilse hava yolu açılmalı, solunum yahut Esas Yaşam Desteğine başlanmalıdır. Bütün bu uygulamaların doğru ve zamanında yapılabilmesi için ilkyardım ekipleri ile irtibata geçin. Ağır zehirlenmelerde yüksek dozda(%100)oksijen tedavisi uygulanmalı, kalp ve sinir sistemi fonksiyonları yakından takip edilmelidir. ” dedi.
Karbonmonoksit zehirlenmelerine gerçekten çok dikkat etmek lazım çok üzücü bir durum. Gerekli önlemlerin alınmaması veya ihmalkarlık nedeniyle özellikle kırsalda çokça yaşanıyor maalesef.
YanıtlaSil