Fistül nedir?
Makat civarda, akıntıya yol açan, cilt ile bağırsak arasındaki bir tünel oluşumudur.
Bu hastalığın sebebi nedir?
Makatın etrafındaki yumuşak doku içinde salgı bezleri vardır. Bu bezler ürettikleri salgıyı bağırsağın son kısmına boşaltırlar; dolayısıyla bezler ile makat arasında kanallar vardır. Eğer bu bezler iltihaplanır ve çıban oluşursa bir şekilde çıban boşalacaktır. Bu boşalma ya kendiliğinden apsenin cilde açılması ile olur ya da cerrah ameliyatla boşaltır. Her iki durumda da zaten bezlerin bağırsağın içine kanalı varken diğer taraftan deri ile birleşir, bu nedenle bağırsakla cilt aralarında tünel oluşmuş olur.
Belirtileri nelerdir?
Fistül hastalarının en sık şikayeti irinli akıntıdır. Bu akıntı ara sıra bir iki damla ile iç çamaşırın kirlenmesi şeklinde olabileceği gibi günde birkaç kez iç çamaşırı değiştirmek gerektirecek kadar fazla olabilir. Bu akıntılar cildi tahriş ettiği için kaşıntı olabilir. Bazen akış kırmızı olunca kanama zannedilebilir.
Tanı nasıl yapılır?
Teşhis epeyce kolaydır. Yalnızca muayene bile yeterlidir. Akıntının kesildiği zamanlarda ya da fistül deliğinin makatın içinde kaldığı hastalarda bir takım görüntüleme tetkikleri yerine getirmek gerekebilir.
Hangi tetkikleri yaptırmak gerekir?
Hastalığın yaygınlığı, fistül yolunun nereye gittiği, içerde bir abse odağı olup olmadığı yada başka bir rahatsızlık nedeniyle fistül olup olmadığını tahsis etmek için MR ve kolonoskopi gibi bir takım tetkikler yapılabilir.
Kolonoskopi yaptırmak gerekir mi?
Eğer basit fistül ise, altta yatan başka bir rahatsızlık düşünmüyorsak kolonoskopi yapılmayabilir. Fakat tekrarlamış fistül ise veya altta yatan başka bir rahatsızlık olduğundan üzüntü ediyorsak kolonoskopi yaptırmak yararlıdır.
MR çekilmesi şart mı?
Her fistül hastası için MR çektirmek durum değildir. Fakat her tarafta etmiş fistüllerde, derin dokularda abse olduğu düşünüldüğünde, çok ağızlı fistül varsa MR çektirmek faydalıdır.
Bu belirtiler diğer bir hastalığa ait olabilir mi?
Makat çevresinde benzer şikayetlere yol açan çeşitli hastalıklar vardır. Bu hastalıklar aralarında basur (hemoroid) çok sık görülür. Bu yüzden bu şikayetler olunca birey genel olarak basur hastalığı olduğunu zanneder. Fakat diğer bir hastalıklar da olabilir. Diğer bir rahatsızlık olup olmadığı ancak muayene ve tetkikler ile ayırdedilir.
Fistülün tedavisi nedir?
Fistülün tedavisi ameliyattır. Ameliyatta bu iyileşmeyen tüneli ortadan uyandırmak esastır.
Ameliyat yapılmazsa ne olur?
Hastalık devam eder, akıntılar ve deri tahrişleri ilerler. Ara Sıra, uzun yıllar tedavisiz bırakılan fistüller kanserleşebilir.
Fistül diğer bir hastalığa döner mi?
Uzun yıllar tedavi edilmemiş fistüllerde eksik da olsa kanserleşme ihtimali olabilir.
Ameliyattan başka çare yöntemi var mı?
Antibiotikler fistül akıntılarını azaltabilirler ama hastalığı ayrıntılarıyla iyileştiremezler. Fistül hastalığının ve kesin tedavisi ameliyattır.
Ameliyatta ne yapılıyor?
Ameliyatın esası bu fistül tünelinin ortadan kaldırılmasıdır. Bu kasıt için birdenbire fazla cerrahi usul vardır. Hangi yöntemin uygulanacağına cerrah karar verir. Ara Sıra bu tünel bir koni biçiminde kesip çıkarılır, ara sıra tünel yalnızca açık bere haline getirilip pansumanlarla iyileşmesi sağlanır. Bazen de makat kaslarını kesecek şekilde fistül çıkarılır.
Ameliyattan daha sonra makatta kaçırma olur mu?
Fistül yolu makat kaslarının gerisinde ilerleyip bağırsağa açıldığı durumlarda, ara sıra makat kaslarını da kesmek gerekir. Ama bu kesme işlemi yaraya yerleştirilen bir iplik ile uzun vadede yapıldığından makatta kaçırma ihtimali çok azdır. Eğer evvelden kaçırma olabileceği öngörülüyorsa ameliyat yöntemi bu duruma kadar planlanır.
Ameliyattan sonra pansuman gerekiyor mu?
Çoğu hastada pansumana ihtiyaç olmaz. Ama yarası büyük olan kişiler için makat üstünde kesintisiz bir gazlı bez bulunması iyi olur. Bu bez akıntıları emerek çamaşırların kirlenmesini engeller keza de yarayı kuru tutarak iyileşmeye tezgâhtar olur.
Ameliyat yarası ne değin sürede iyileşir?
Yaranın büyüklüğüne kadar bir hafta ile bir ay arasında değişir.
Ameliyat sonrası hayatımda değişim olacak mı?
Adamakıllı normal hayata dönülür. Yalnızca kabız olmamak, dışkılama sonrası yarayı temizlemek yeterlidir. Banyo yapmakta bir sınırlama yoktur. Pansumanlar devam etse bile kişi normal işini yapabilir.
İşime ne zaman dönebilirim?
Birçok hasta bir iki gün içinde işine döner. Ara Sıra bu vakit bir hafta olabilir.
Hastalık tekrarlar mı?
Anorektal fistüller her tarafta edebilir hastalıktır. Çünkü ameliyat sonrası yara iyileşirken kalçaların kapalı olması nedeniyle yara dudakları birbirine bağlantı eder ve deri çabuk yapışır. Fakat ciltaltı dokular iyileşmeden cildin yapışıp iyileşmesi zaten fistül demektir. Bu yüzden ameliyat sonrası yara iyileşirken doktor ile sıkı bağlantıda olmak gerekir.
Hastalığın baştan ettiği nasıl anlaşılabilir?
Öngörülen sürede iyileşmeyen ya da iyileştikten sonra her yerde akıntısı başlayan yaralarda hastalığın tekrarladığı söylenebilir. Ama muayene ile bunu tasdik etmek gerekir.
Hastalığın tekrarlaması halinde tedavisi nasıl yapılır?
Tekrarlayan fistüllerin tedavi de tekrar ameliyattır. Lakin bu sefer ameliyat öncesi fistülün tekrarlamasına yol açan bir sebep olup olmadığını bakmak için tetkik yapılmalıdır.
Dr.Alaattin ÖztürkBotextra; haber botu , film botu, dizi botu, wordpress botu.Akıllı içerik sistemi
0 yorum:
Yorum Gönder