Türkiye'de ilk kez yerli morfin geliştirerek ruhsat bölge Hacettepe Üniversitesi (HÜ), yerli Karaciğer Iltihabı B aşısının üretimini tamamladıktan sonra derhal de Karaciğer Iltihabı A aşısı için harekete geçti. HÜ Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bülent Gümüşel, hap üretiminin bir ülke için en kayda değer tabanca olduğunu belirterek, ülkelerin kendi ilacını, aşısını hatta tıbbi malzeme ve cihazını üretebilmesinin stratejik tartma taşıdığını vurguladı.
Sıhhat hizmetinin yalnızca tedaviyi değil bununla beraber araştırma ve geliştirmeyi de kapsadığına dikkat çekici eden Gümüşel, Türkiye'de cumhuriyetin birincil yıllarında aşı üretiminin yapıldığını, 1990'lı yılların ortasından itibaren ise bu çalışmaların durduğunu anlattı. Türkiye'nin, Sağlık Durumu Bakanlığının da desteğiyle yerli hap ve aşı üretiminde yol aldığını, sanayiyle birlikte pek fazla alanda çalışmaların başladığını dile getiren Gümüşel, 2023 vizyonu doğrultusunda da bu konuya tartma verildiğini belirtti.
"Yeni bir aşı için çalışmalara başladık"
Gümüşel, üniversite olarak, keza teknik ekipman hem araştırmacı alt yapısına sahip olduklarını ve AR-GE'ye önem verdiklerini açıklama ederek, birincil yerli morfin üretiminden sonradan geçtiğimiz günlerde yerli Kara Sarılık B aşısı üretiminin de tamamlandığını hatırlattı.
Üniversite, kamu ve sanayi meslek birliğiyle Türkiye'de aşı geliştirme ve imal çalışmalarına devam ettiklerini söyleyen Gümüşel, "Ilk yerli Hepatit B aşısını üretmiş olmanın gururuyla, şimdi Hepatit A aşısının geliştirilmesi için çalışmalara başladık. Bu ay içinde Karaciğer Iltihabı A aşısına yönelik egzersiz planını çıkartacağız. sonradan araştırmalar başlayacak ve teknoloji transferiyle bu aşı da Türkiye'ye kazandırılacak" diye konuştu.
Gümüşel, Hepatit A aşısı antijenin geliştirilmesi ve üretilmesinin de kendisinin yanı sıra HÜ'den Prof. Dr. Sevda Şenel'in yürütücülüğünde, Prof. Dr. Neslihan Gürsoy, Prof. Dr. Meral Sağıroğlu, Doç. Dr. Emirhan Nemutlu ve Doç. Dr. Pınar Erkekoğlu'nun yer aldığı ekip göre yapılacağını bildirdi.
Aşının üretilmesinin arkasında Sağlık Bakanlığı'ndan uzun dönem alımla ilgili destek beklediklerini kaydeden Gümüşel, "Biz sözümüzü tutarak, yerli aşımızı üretiyoruz. Sıhhat Bakanlığından uzun dönem alım protokolü yapılmasını temenni ediyoruz" dedi. Alım garantisinin yerli imalatçı için koşul olduğunun altını çizen Gümüşel, "Böylesi bir yaklaşım, yerli üreticinin önünü açacaktır çünkü, bu önemli teknoloji gerektiren bir şey. bu nedenle mutlaka desteklenmesi gerekiyor" değerlendirmesini yaptı.
Hepatit A nedir?
İlgili virüsün (HAV) karaciğerde yaptığı akut iltihabi bir hastalık olarak tanımlanan Karaciğer Iltihabı A; Karaciğer Iltihabı B ve C'nin aksine kronikleşme özelliği taşımıyor, altı aydan uzun sürmüyor ve karaciğer kanserine niçin olmuyor.
Bir Takım durumlarda hastaneye yatışı gerektirebilen Kara Sarılık A'yı, hastaların büyük bölümü haberdar olmaksızın ayakta geçiriyor. Bir Takım durumlarda ölümcül de olabilen hastalık, özellikle ileri yaşlarda çocukluk yaşından 5-10 kat daha fazla ölüme yol açabiliyor.
Hastalık, belirtisiz seyredebileceği gibi 1-2 haftalık hafif belirtilerle ya da aylarca sürekli önemli bir seyir de gösterebiliyor.
Bulaşma riski, kişisel hijyenin fena olduğu, topluluk ortamlarda artıyor. Virüs, Kara Sarılık A hastasının dışkısıyla kirlenen su ve gıda maddelerinin tüketilmesiyle bulaşıyor. Virüs bulaşmış süt, pasta, et ve salata, özellikle midye gibi iyi pişmemiş deniz ürünleri, temiz suyla iyi yıkanmamış sebze ve meyveler hastalığa niçin olabiliyor.
0 yorum:
Yorum Gönder